I. 4Remis velisque.xviii
Huic simillimum est Remis velisque. Inde translatum, quod cum navis simul et remigio et velo impellitur, summus est nautarum conatus. Cicero libro Tusculanarum quaestionum III : Tetra enim res est, misera, detestabilis, omni contentione, velis, ut ita dicam, remisque fugienda. [Tusc., III, 11, 25] Idem in prima Philippica : Tum vero tanta cum cupiditate incensus ad reditum, ut mihi nulli neque remi neque venti satisfacerent. [Phil., I, 4, 9] Plautus in Asinaria :
[Asin., 157] Cum remigio navis impellitur, Graeci δεύτερον πλοῦν id est secundarium cursum, appellant ; cum velis fertur, dicitur ἱστιοδρομεῖν, cum secundis ventis, οὐριοδρομεῖν. Vertit in diversum, hoc est in significationem tarditatis, metaphoram Aristophanes ἐν ἘκκλησιαζούσαιςRemigio veloque quantumcumque poteris festina et fuge.
[Ecc., 109] id estΝῦν μὲν γὰρ οὔτε θέομεν οὔτε ἐλαύνομεν,
Interpres exponit : Neque ventis neque remis navigamus. Quanquam nihil prohibet ad equestrem cursum referri. Vergilius simpliciter extulit in Aeneidos tertio :Neque currimus nunc nec alias impellimur.
[Aen., III, 563] Ad hanc formam pertinet, quod ait Plato libro De Legibus nono : Τὰς δὲ τῶν κακῶν ξυνουσίας φεῦγε ἀμεταστρεπτί, [Leg., IX, 854c] id est Malorum autem consuetudines fugito irreversim, hoc est ne respiciens quidem a tergo. Allusit autem ad Eurydices fabulam, cui lex erat dicta ne respiceret. Item in Genesi Lot jubetur e Sodomis fugere ἀμεταστρεπτί, [Gen., 19, 17] et Vergilius : Transque caput jace, ne respexeris. [Buc., 8, 102]Laevam cuncta cohors remis ventisque petivit.