I. 3. Acervus bonorum. xxxi

Ἀγαθῶν σωρός, id est Bonorum acervus. De opibus ingentibus. Unde et frequenter extructas dapes, extructas opes et cumulatas opes pro copiosis legimus tanquam acervatim congestas neque pondere neque numero, sed ipso cumulo infusas. Aristophanes in Pluto :

Ἡμῖν γὰρ ἀγαθῶν σωρὸς εἰς τὴν οἰκίαν

Ἐπεσπέπαικεν οὐδὲν ἠδικηκόσιν,

id est

Nobis bonorum acervus influit in domum

Sine fraude nemini patrata injuria.

Idem in eadem fabula :

Ὡς ἀγαθὰ συλλήβδην ἅπαντά σοι φέρω,

id est

Ut agminatim cuncta tibi fero bona.

Rursum in eadem fabula per jocum in malam partem flexit :

Δηλοῖς γὰρ αὐτὸν σωρὸν ἥκειν χρημάτων ἔχοντα,

id est

Venisse narras, qui ferat pecuniarum acervum.

Verba chori senilis, cui Carion servus jocans ita respondet :

Πρεσβυτικῶν μὲν οὖν κακῶν ἔγωγ᾿ ἔχοντα σωρόν,

id est

Immo senilium ferat qui ad vos malorum acervum.

Allusit autem ad senectutem illorum jam capulo vicinam. Nam σορός per ὂ μικρόν tumulum significat sepulcralem, σωρός per ὦ μέγα cumulum atque acervum. Proinde consentaneum est servum ejus vocis syllabam data opera perperam pronuntiasse. Haec atque id genus alia tum fiunt venustiora, quemadmodum jam saepius admonuimus, si paulo longius a simplici sensu detorqueantur. Veluti si quis dicat in aliis oratoribus alias atque alias eminere dicendi virtutes, in M. Tullio vero uno τῶν πάντων ἀγαθῶν σωρὸν εἶναι, id est omnium bonorum acervum esse. Resipiunt hujus adagii naturam illa Ciceroni familiaria, cumulare officiis, cumulatissime satisfacere, cumulus meritorum.

Index Adagiorum