III. 2. Ad id quod erat opus. lxxxi

Εἰς τὸ δέον, id est In id quod opus erat, subaudiendum `insumpsi' aut simile quiddam. Natum aiunt ex oratione Periclis. Narrant hunc datis pecuniis impetrasse ab Astyanacte Lacedaemoniorum rege, qui jam bellum parabat, ut ex Attica discederet. Deinde cum esset populo rationem ejus pecuniae redditurus puderetque palam titulum insumptae pecuniae proloqui, tecte significavit Εἰς τὸ δέον, inquiens, ἀνήλωσα τοσαῦτα τάλαντα, id est In usus necessarios tantum talentorum insumpsi. Haec ferme referuntur a Zenodoto. Notavit adagium et Aristophanes in Nebulis :

Ὥσπερ Περικλέης εἰς τὸ δέον ἀπώλεσα,

id est

Ita ut Pericles perdidi in quod oportuit.

Quo loco interpres varias adfert historias, unde proverbium ortum putent, quae si quis requiret, unde petere possit, ostendimus. Eleganter torquebitur per jocum in eos, qui sic administrarunt pecuniam alienam, ut non possint idoneam rationem reddere.

Index Adagiorum