Adagiorum Chiliades

I. 6Nequicquam sapit, qui sibi non sapit.xx

Sententia vel hodie vulgo frequentissime jactata frustra sapere, qui sibi non sapiat. Sibi sapere qui nescit frustra sapere Plato in Hippia majore : Καὶ πολλοῖς, inquiens, συνδοκεῖ, ὅτι τὸν σοφὸν αὐτὸν αὑτῷ μάλιστα δεῖ σοφὸν εἶναι [Hipp. mai., 283b] id est Idem itidem et plerisque videtur, quod oportet eum, qui sapiat, ipsum sibi maxime sapientem esse. Usurpat et Cicero in epistola quadam ad Trebatium ostendens ex tragoedia Medea sumptam : Et, quando, inquiens, coepi agere Medeam, illud semper memento :

Qui sibi ipse sapiens prodesse nequit, nequidquam sapit.

[Fam., VII, 6, 1] Est autem versus trochaicus. Idem Epistolarum familiarum libro decimotertio ad Caesarem imperatorem : Itaque ab Homeri magniloquentia confero me ad vera praecepta Εὐριπίδου

Μισῶ σοφιστήν, ὅστις οὐχ αὑτῷ σοφός.

Quem versum senex Praecilius laudat egregie. [Fam., XIII, 15, 2] Idem libro de Divinatione primo citat ex Ennio in divinos :

Qui sibi ipsimet non sapiunt, alteri monstrant viam.

Quibus divitias pollicentur, ab his drachmas ipsi petunt.

[Diuin., 1, 132] Citatur a Luciano in Apologia :

Μισῶ σοφιστήν, ὅστις οὐχ αὑτῷ σοφός,

[Apol., 5] id est

Sapientem eum odi, qui sibi ipse non sapit.

Eundem Alexander torsit in Calisthenem, qui se moribus eorum quibuscum vivebat, non accommodaret, sed prae se ferebat nihil eorum, quae illic gerebantur, sibi placere. Eaque libertas optimo viro attulit exitium, cum Anaxarchus philosophus omnium adulatorum abjectissimus haberetur in precio. Eam sententiam sic ad unguem servant hujus tempestatis homines, ut hominis vocabulo videatur indignus, qui non quavis ratione suis consulere commodis noverit. Hujus generis est illud apud Suetonium :

Aspice felicem sibi, non tibi, Romule, Syllam.

[Tib., 59, 2]