Adagiorum Chiliades

I. 5Quid si coelum ruat ?lxiv

Τί εἰ ὁ οὐρανὸς ἐμπέσοι; id est Quid, si coelum ruat ? Ironia proverbialis in eos, qui tutissimis etiam in rebus ridicule timent. Hoc unde manarit, Aristoteles indicat libro Τῶν μετὰ τὰ φυσικά quinto scribens priscis illis et rudibus mortalibus persuasum fuisse coelum hoc, quod videbant imminere, Atlanticis humeris sustineri. Quod si ille se subduxisset, fore ut e sublimi in terram decideret. Idque non solum poetarum figmentis fuisse proditum, verum etiam a physicis nonnullis adfirmatum. [Met., IV, 1023a] Plutarchus in libello De facie, quae apparet in orbe lunae, citat Phenacem quendam, qui metuerit ne luna decideret in terram quique commiseratus sit vicem eorum, qui lunae forent subjecti (cujusmodi sunt Aethiopes ac Taprobani), si tantum pondus in eos rueret, idem veritus de terra coeloque, nisi columnis Atlanticis fulcirentur. [Lun., 923b] Theognis :

Ἔν μοι ἔπειτα πέσοι μέγας οὐρανὸς εὐρὺς ὕπερθεν

Χάλκεος, ἀνθρώπων δεῖμα παλαιγενέων,

[Eleg., 869] id est

Deinde meo vastus capiti illabatur Olympus

Ferreus, antiqui quod metuere viri.

Terentius ἐν Ἑαυτὸν τιμωρουμένῳ

Quid si redeo ad illos, qui aiunt : Quid, si nunc coelum ruat ?

[Heaut., 719] Allusit huc Horatius in Odis :

Si fractus illabatur orbis,

[Carm., III, 3, 7] Impavidum ferient ruinae.