Adagiorum Chiliades

Ad hoc referentia
Adagium 3464

IV. 5Bibere mandragoram.lxiv

Inest vis somnifica mandragorae, adeo ut enecet etiam largiore potu, si Plinio credimus, Historiae mundi libro 25, capite undecimo. [Hist. Nat.] Dioscorides indicat radicem vino decoqui ad tertiam partem, ex eo colato sumi cyathum adversus insomniam. [Mat. Med.] Datur et secandis adversus intolerabilem cruciatum. Quin et sedi immissa herba glandis vice somnum facit. Hanc Pythagoras ἀνθρωπόμορφον appellavit, quod radix imitetur hominis formam. Unde Columella in carmine semihominem dicit :

Quamvis semihominis vesano gramine feta

Mandragorae pariat flores.

[Agr.] Eandem circeam appellant, quod radix illius amatoriis veneficiis credatur utilis. Unde qui cessant in officio dormitantque multam mandragoram bibisse dicuntur. Sic usus est Julianus in epistola quadam ad Callixenem : Οὐ φανεῖται πολλὴν πάνυ μανδραγώραν ἐκπεπωκώς; [Epist.] id est An non videtur multam hausisse mandragoram ? Usurpat et Demosthenes in Philippica quarta : Ἀλλὰ μανδραγώραν πεπωκόσιν ἤ τι φάρμακον ἄλλο τοιοῦτον ἐοίκαμεν ἀνθρώποις, [Phil.] id est Similes videmur his qui mandragoram biberunt aut aliud simile pharmacum. Itidem, qui dormitant in negotio sub mandragora dormire dicuntur. Lucianus in Timone : Ὄπου γε καθάπερ ὑπὸ μανδραγώρου καθεύδεις, [Tim.] id est Quandoquidem veluti sub mandragora dormis. Hoc non dissimile est illi, quod alibi retulimus : Bibe elleborum.