Festus Pompeius ostendit poetas hoc verbo manticulari usos pro fucum facere ac subdole agere citatque Pacuvium ita loquentem : Ad manticulandum astu aggreditur. Tractum autumat a manticulis, quas fures attrectare solent, nimirum quo furentur. Equidem magis arbitror hinc sumptam metaphoram, quod qui in convivio dissimulant, mantilibus tegunt faciem, velut extergentes. Unde in Sermonibus Horatius : Mappa compescere risum. Plautus item in Captivi duo pro pallio latebraque posuit, qua dolus tegi possit :
Equidem haud scio, num ad hanc pertineat formam, quod legitur apud Origenem homilia in Ezechielem quinta : Qui dicit proximo suo : Ignoscit nobis peccata nostra deus, siquidem et in talibus sacramentis ludimus vicissim nobis pollicentes, mappam mittet deus, id est teget nostra flagitia, missa mappa. Verum quoniam Graeci codicis non adest copia, super hac re praestiterit Academicum agere. Docti, quibus adest, locum hunc excutient a nobis admoniti. Utitur eodem dicto Tertullianus libro adversus Valentinianos : Sed mappa, quod aiunt, missa.Nec mendaciis subdolis mihi usquam mantellum est meis,
Nec sycophantiis nec fucis ullum mantellum obvium est.