III. 3. Assidua stilla saxum excavat. iii

Ῥανὶς ἐνδελεχοῦσα κοιλαίνει πέτραν, id est Stillicidium perpetuum saxum excavat. Admonet nihil esse tam durum, quod non emolliat, nihil tam arduum, quod non efficiat assiduitas. Quandoquidem stilla aquae, nimirum res tam tenuis ac levis, saxum etiam durissimum exhauriat, quod vix ferro possis evincere. Plinius tradit inveniri silices formicarum pedibus attritas, idque gravissimum exemplum esse putat, quantam vim habeat assiduitas. Menander apud Stobaeum :

Πάντα γὰρ

Ταῖς ἐνδελεχίαις καταπονεῖται πράγματα,

id est

Nam vinci solent

Assiduitate quaelibet negotia.

Ovidius :

Qu

id est

magis durum saxo, quid mollius unda ?

Dura tamen molli saxa cavantur aqua.

Galenus Περὶ κράσεων libro tertio eandem sententiam refert carmine heroico : Οὕτω δήπου κἀκεῖνο καλῶς εἰρῆσθαι δοκεῖ·

Πέτραν κοιλαίνει ῥανὶς ὕδατος ἐνδελεχείῃ.

Id est Ita nimirum et illud recte dictum videtur :

Stillula mollis aquae lapidem assiduo cavat ictu.

Huc adferunt Homeridae, quod, cum poculum plenum caeteri vix tollerent a mensa, solus Nestor facile nulloque negotio sustulerit, cum esset admodum senex ex viribus multis inferior, verum hoc illi dabat usus et exercitatio. Nam Homerus facit Nestorem φιλοπότην. Homeri carmen sic habet :

Ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης

Πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν,

id est

Vix alii poculum poterant sustollere mensa

Plenum, at grandaevus Nestor facile abstulit illud.

Quae sententia non solum accommodari potest ad assiduitatem, sed huc quoque, quod ea facile facimus, quae libenter facimus.

Index Adagiorum